Fotowoltaika w Polsce rozwija się dynamicznie, przynosząc użytkownikom wiele korzyści, ale i stawiając przed nimi nowe wyzwania. Jednym z kluczowych pytań, które pojawia się w kontekście użytkowania instalacji PV, jest zagadnienie nadwyżek prądu. Co się z nimi dzieje? Czy można je wykorzystać efektywnie, czy też są one marnowane? Jak zarządzać nadwyżkami energii elektrycznej generowanej przez panele słoneczne, aby maksymalizować korzyści płynące z ich posiadania.
Skąd bierze się nadwyżka prądu?
Fotowoltaika, coraz popularniejsza w Polsce, przynosi użytkownikom nie tylko oszczędności, ale i wyzwania. Jednym z nich jest generowanie nadwyżek prądu. Ale skąd się one biorą? Kluczowym czynnikiem jest tutaj zmienność warunków atmosferycznych i intensywność nasłonecznienia. W dni słoneczne, zwłaszcza w okresie letnim, panele fotowoltaiczne mogą produkować znacznie więcej energii, niż jest w danym momencie potrzebne.
Nadwyżka prądu powstaje, gdy produkcja energii elektrycznej przez panele przewyższa bieżące zapotrzebowanie domostwa lub firmy. W Polsce, ze względu na nasze położenie geograficzne, największe nadwyżki obserwujemy wiosną i latem. Dni są wtedy dłuższe, a słońce świeci mocniej, co skutkuje większą produkcją energii. Warto zaznaczyć, że nadwyżki mogą powstać również w wyniku przewymiarowania instalacji – gdy moc zainstalowanych paneli jest większa niż rzeczywiste zapotrzebowanie na energię.
Jak zarządzać nadmiarem energii z paneli słonecznych?
Instalacja fotowoltaiczna jest zaprojektowana tak, aby zaspokajać potrzeby domu na energię elektryczną prawie w pełni, ale jej wydajność zmienia się w zależności od sezonu i pory dnia. W szczególności latem, gdy dni są długie i słoneczne, system często produkuje więcej energii, niż można zużyć w danym momencie, co prowadzi do powstania nadwyżki energii. Z drugiej strony, zimą, kiedy dni są krótsze i mniej słoneczne, oraz w nocy, kiedy panele nie działają, energia jest produkowana w mniejszych ilościach. Wtedy przydaje się możliwość wykorzystania wcześniej wyprodukowanej nadwyżki energii. Kluczowe staje się więc znalezienie sposobu na przechowywanie tej energii, aby można ją było efektywnie wykorzystać, kiedy jest to potrzebne.
Zarządzanie nadwyżkami energii generowanymi przez instalacje fotowoltaiczne to klucz do maksymalizacji korzyści z inwestycji w OZE. Istnieje kilka sposobów na efektywne wykorzystanie tej nadwyżkowej energii.
Magazynowanie energetyczne: Jednym z najbardziej efektywnych sposobów jest wykorzystanie magazynów energii. Są to specjalistyczne urządzenia, które pozwalają na przechowywanie nadwyżek energii elektrycznej, by móc z niej korzystać w późniejszym czasie, np. w nocy lub w dni pochmurne.
Sprzedaż nadwyżek do sieci: Drugą popularną metodą jest sprzedaż nadwyżek energii do lokalnego dostawcy energii. W Polsce, w zależności od regulacji prawnych i warunków umowy z dostawcą, prosumenci mogą odsprzedawać nadwyżki prądu, co pozwala na dodatkowe oszczędności lub nawet dochód.
Net Metering i Net Billing: To systemy rozliczeniowe, które pozwalają na bilansowanie wyprodukowanej i zużytej energii. W systemie net metering, nadwyżki energii są przekazywane do sieci, a ich równowartość jest odliczana od zużycia w innych okresach. Net billing natomiast pozwala na sprzedaż nadwyżek po określonej cenie.
Zwiększenie samowystarczalności: Można również zwiększyć wykorzystanie energii na miejscu, np. poprzez inwestycję w urządzenia zwiększające autokonsumpcję, takie jak pompy ciepła czy systemy magazynowania ciepła.
Każdy z tych sposobów wymaga indywidualnej analizy i dostosowania do konkretnych potrzeb oraz możliwości instalacji fotowoltaicznej. Ważne jest, aby podejście do zarządzania nadwyżkami było elastyczne i uwzględniało zarówno aspekty techniczne, jak i ekonomiczne.
Co się dzieje z nadwyżką prądu z fotowoltaiki?
Jeśli panele fotowoltaiczne wyprodukują więcej energii elektrycznej, niż jest potrzebna w domu, tę dodatkową energię można przechowywać na dwa główne sposoby. Jednym z nich jest przekazanie tej nadwyżki do publicznej sieci elektrycznej. Drugim sposobem jest zmagazynowanie tej energii w specjalnym magazynie energii, który jest połączony bezpośrednio z domową instalacją fotowoltaiczną. Istnieją dwa typy instalacji w zależności od sposobu magazynowania i połączenia z siecią: instalacje on-grid, które są podłączone do publicznej sieci, i instalacje off-grid, które działają niezależnie i magazynują energię na własny użytek.
Optymalizacja wykorzystania energii z fotowoltaiki w domu
Aby zwiększyć ilość energii elektrycznej, którą zużywamy bezpośrednio z naszej instalacji fotowoltaicznej, warto dostosować zużycie do momentów, kiedy energia jest najintensywniej wytwarzana, czyli w ciągu dnia. Oto kilka sposobów na to:
- Ustawianie urządzeń elektrycznych takich jak pralki czy zmywarki, aby uruchamiały się wtedy, kiedy panele słoneczne produkują najwięcej energii.
- Wykonywanie prac domowych, które zużywają dużo prądu, jak pranie czy gotowanie, w ciągu dnia, szczególnie w weekendy, kiedy jesteśmy w domu.
- Instalowanie systemów, które czerpią energię bezpośrednio z fotowoltaiki, takich jak ogrzewanie, podgrzewanie wody czy systemy chłodzenia. Tu świetnie sprawdza się pompa ciepła, która może zwiększyć wykorzystanie wyprodukowanej energii aż do 60%.
Czy nadwyżka prądu z paneli słonecznych przepada?
Nie, nadwyżka prądu z paneli słonecznych nie marnuje się. Jeśli masz instalację podłączoną do sieci (on-grid), możesz przesłać nadmiar prądu do lokalnego zakładu energetycznego. W przypadku instalacji niepodłączonych do sieci (off-grid), nadwyżka energii jest przechowywana w bateriach. Baterie te działają jak magazyn energii – najpierw się ładują, przechowując energię, a potem oddają ją, gdy jest potrzebna, zwykle zachowując niewielki procent na zapas.
Jak otrzymać zwrot za nadwyżkę wyprodukowanej energii solarnej od dostawcy energetycznego?
Gdy instalacje fotowoltaiczne wytwarzają więcej energii niż potrzeba, ta dodatkowa energia nie marnuje się, bo można ją przekazać do lokalnej sieci energetycznej. W zamian za to, zakłady energetyczne oferują rekompensatę: dla instalacji fotowoltaicznych o mocy do 10kW można otrzymać z powrotem 80% z tej oddanej energii. Dla tych, które mają moc ponad 10kW, ale nie więcej niż 50kW, rekompensata wynosi 70% oddanej energii. Ale uwaga, ta zasada obowiązuje tylko dla instalacji zarejestrowanych do 1 kwietnia 2022 r. Po tej dacie, nadwyżki energii będą rozliczane według nowego systemu, zwanego net-billingiem.
